خواب و روان تنی
اختلالات خواب و بیداری
انسان حدود یک سوم زندگی خود را در خواب سپری می کنند. برای بسیاری از افراد خواب هم از لحاظ ذهنی و هم از لحاظ جسمی انرژی زاست. محرومیت از خواب حتی برای برای مدت کوتاهی مانع از تفکر صحیح می شود.
انواع اختلال خواب
اختلال بی خوابی
اختلال بی خوابی رایجترین اختلال خواب می باشد. شکایت اصلی فرد نارضایتی از کیفیت یا کمیت خواب است که با یک یا چند علایم از علایم زیر مرتبط است:
- فرد در به خواب رفتن مشکل دارند.
- فرد در ادامه دادن به خواب مشکل دارد. به این صورت که به طور فراوان از خواب می پرد یا بعد از این از خواب پریدن ها، در خوابیدن مجدد مشکل دارد.
- فرد صبح زود از خواب بیدار می شود و نمی تواند دوباره بخوابد.
بنابر گزارش خود فرد با اینکه خواب اصلی او حداقل 7 ساعت طول می کشد به شدت احساس خواب آلودگی می کند. همراه با یکی یا چند نشانه از علایم زیر است:
- فرد در طول روز چندین بار می خوابد یا چرت می زند.
- خواب اصلی او هر روز بیش از 9 ساعت طول می کشد اما خستگی او را رفع نمی کند.
- وقتی ناگهان از خواب بیدار می شود نمی تواند کاملا بیدار و هوشیار باشد.
اختلالی است که به بی ثباتی در سیکل خواب-بیداری منجر می شود. فرد در طول روز به طور مکرر دوره هایی از نیاز غیرقابل سرکوب به خواب را تجربه می کند. به طور غیر ارادی خوابش می برد یا چرت می زند.
سندرم آپنه
برای بعضی افراد خواب آلودگی در طول روز یا خواب مختل در طول شب یک عامل فیزیکی دارد که رایج ترین آن مشکلات تنفسی به هنگام خواب است. رایج ترین اختلال خواب مرتبط با تنفس اختلال آپنه می باشد. در این اختلال تنفس به طور مکرر متوقف و دوباره شروع می شود.واضح ترین علامت این اختلال خروپف کردن است.
سندرم پاهای بی قرار
فرد مبتلا به این موضوع به شدت رنج می برد . این عارضه معمولا بدون درد است اما فرد در قسمت پایین پاهای خود احساس ناراحتی می کند و فقط از طریق تکان داده پاها می تواند احساس ناراحتی را دور کند. به این ترتیب همیشه به شدت احساس نیاز می کند که هرچند ثانیه یک بار وضعیت پاهای خود را تغییر بدهد.
اختلال کابوس شبانه
خواب های طولانی و به شدت ناراحت کننده که به خوبی در یاد می ماند و به دفعات تکرار می شوند. مضمون این خواب ها معمولا تلاش فرد برای فرار از موقعیت های خطرناک است که جان، امنیت یا سلامت جسمی او را تهدید می کنند و معمولا نزدیک به صبح رخ می دهد.
گردآورنده: افسانه امیری- کارشناس ارشد روانشناسی بالینی