قواعد روابط را به کودکانمان بیاموزیم
با پخته تر شدن و گسترش شبکه روابط اجتماعی، بچه ها با آدم هایی موجه می شوند که به نحوی با آن ها بدرفتاری می کنند. اگرچه بهتر است آدم ها با یکدیگر خوب رفتار کنند ولی ما نمی توانیم دیگران را کنترل کنیم. بنابراین اگر به کودکان کمک کنیم مهارت های لازم برای کنار آمدن با معضلات رابطه را یاد بگیرند، اقتدار آنها بیشتر می شود.
اهداف
- آشنایی با مهارت های کنار آمدن اثربخش با بدرفتاری دیگران
- پی بردن به اینکه در موقعیت های میان فردی، چه چیزهایی را می توانیم کنترل کنیم و چه چیزهایی را نمی توانیم کنترل کنیم.
وسایل لازم
- یک گیره کاغذ با رنگ متفاوت یا یک مهره برای هر نفر
- یک پاکت نامه حاوی چند تکه کاغذ که اعداد یک تا چهار روی آن نوشته شده
- شش برگه کاغذ روزنامه خالی که روی هرکدام، یکی از جملات زیر نوشته شده باشد:
- راه های موثر کنار آمدن با طعنه های دیگران
- راه های موثر کنار آمدن با طرد شدن
- راه های موثر کنار آمدن با هل داده شدن یا مصدوم شدن توسط دیگران
- راه های موثر کنار آمدن با خنده های تمسخر آمیز دیگران
- راه های موثر کنار آمدن با فحاشی دیگران
- راه های موثر کنار آمدن با دعوا راه انداختن دیگران
- یک حلقه چسب و یک ماژیک
روش اجرا:
- بچه ها را درگیر بحث کلی کدام رفتار دیگران را دوست ندارید، کنید (تاکید کنید که اسم کسی را نبرد). به بچه ها بگویید اگرچه با خوش رفتاری می توانیم دنیای بهتری بسازیم ولی آدم ها معمولا با یکدیگر درست رفتار نمی کنند. از بچه ها بخواهید با بالا بردن دست شان بگویند آیا در ممانعت از فحاشی، طعنه زدن، خنده های تمسخرآمیز و سایر رفتارهای منفی دیگران موفق هستند. از آن ها بپرسید اگر نتوانند جلوی دیگران را بگیرند، جلوی چه کسی را می توانند بگیرند. برای بچه ها توضیح بدهید هدفتان از این درس آن است که یاد بگیرند با روابط منفی بهتر کنار بیایند.
- به هر بچه یک مهره بدهید و صفحه قواعد بازی و پاکت نامه حاوی شماره ها را بیاورید. به نوبت عددی را از پاکت نامه بیرون بکشید و مهره خود را به همان تعداد حرکت بدهید. سپس حرف نوشته شده در آن خانه را با حروف فهرست زیر مقایسه کنید. آن گاه روش مثبتی برای کنار آمدن با این وضعیت پیدا کنید.
طع: کنار آمدن با طعنه
ط: کنار آمدن با طرد شدن
ه: کنار آمدن با هل داده شدن یا مصدوم شدن
خ: کنار آمدن با خنده تمسخرآمیز
ف: کنار آمدن با فحش
د: کنار آمدن بادعوا راه انداختن دیگران
ط: کنار آمدن با طرد شدن
ه: کنار آمدن با هل داده شدن یا مصدوم شدن
خ: کنار آمدن با خنده تمسخرآمیز
ف: کنار آمدن با فحش
د: کنار آمدن بادعوا راه انداختن دیگران
- بازی را به اندازه کافی ادامه دهید. سپس از بچه ها بخواهید راه های کنار آمدن با هر رفتار را روی کاغذ روزنامه بنویسند.
- برای بچه ها توضیح دهید که با گفتگو با خود و جدی نگرفتن حرف دیگران می توانند کمتر ناراحت شوند و با معضلات ارتباطی کنار بیایند (مثلا از خود بپرسند آیا من همان چیزی هستم که آنها می گویند؟ یا به خود بگویند چوب و سنگ می توانند استخوانهایم را بشکنند ولی تا خودم نخواهم، کلمات نمی توانند مرا ناراحت کنند. یا بگویند اگر عصبانی شود یعنی اینکه حرف آنها را جدی گرفته ام).
پیگیری فعالیت:
توصیه های نوشته شده روی کاغذ روزنامه را در جایی نصب کنید. از بچه ها بخواهید این توصیه ها را یک هفته امتحان کنند و روی یک تکه کاغذ، گزارش کوتاهی در مورد اثربخش بودن یا نبودن آن ها بنویسند.
منبع: آموزش مهارت های زندگی برای دوره دبستان
گردآورنده: محبوبه مسلمی فر- کارشناس ارشد روانشناسی